Bệnh nha chu là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây mất răng ở người trưởng thành – tuy phổ biến nhưng lại thường bị bỏ qua do diễn tiến âm thầm, ít gây đau trong giai đoạn đầu. Nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, nha chu có thể gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe răng miệng và thẩm mỹ nụ cười. Trong bài viết này, Nha Khoa Trí Việt – Quận Tân Bình sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về bệnh nha chu, dấu hiệu nhận biết, nguyên nhân và các phương pháp điều trị hiệu quả nhất hiện nay.
Bệnh nha chu là gì?
Bệnh nha chu (tiếng anh là Periodontal disease) là bệnh viêm nhiễm, tác động trực tiếp lên các lớp mô hỗ trợ răng. Khi viêm mô nướu, bên trong sẽ có vi khuẩn xâm nhập và phát triển thành túi nha chu, dẫn đến tụt nướu và chân răng bị lộ ra. Nếu tình trạng nhiễm trùng ngày càng lan rộng và trở nên nghiêm trọng, xương và mô nướu sẽ chịu tổn thương, răng có thể bị lung lay và thậm chí rụng hoàn toàn nếu không được điều trị kịp thời.
Bệnh nha chu khá phổ biến, thường xuất hiện ở người trung niên và người già. Đây cũng là nguyên nhân chính dẫn đến việc mất răng ở người lớn. Do bệnh tiến triển một cách lặng lẽ, nên nó thường bị bỏ qua và chỉ được phát hiện khi đã trở nên nghiêm trọng.
Bệnh lý về viêm nha chu
Dấu hiệu bị nha chu
Nướu khỏe mạnh sẽ chắc chắn và ôm sát quanh răng. Màu sắc của nướu khỏe mạnh có màu hồng nhạt, mức độ thay đổi về màu sắc tuỳ theo màu da, chủng tộc. Tuy nhiên, nướu khỏe mạnh rất săn chắc và không dễ chảy máu.
Các dấu hiệu bị nha chu gồm:
+ Nướu đỏ hoặc sưng tấy.
+ Nướu có màu đỏ tươi, đỏ đậm hoặc tím đậm.
+ Nướu cảm thấy đau nhức khi chạm vào.
+ Nướu chảy máu dễ dàng.
+ Bàn chải răng sẽ có màu hồng sau khi sử dụng.
+ Thấy máu khi đánh răng hoặc lúc sử dụng chỉ nha khoa.
+ Hơi thở hôi và có mùi khó chịu không biến mất.
+ Mủ nằm giữa răng và nướu.
+ Răng lung lay.
+ Đau khi nhai.
+ Khoảng trống mới giữa các răng, giống như các hình tam giác màu đen.
+ Nướu bị tụt.
+ Các răng có sự thay đổi về khoảng cách.
Nguyên nhân bị nha chu
Bệnh nha chu do vi khuẩn tồn tại trong mảng bám răng. Mảng bám răng là hỗn hợp của vi khuẩn, dịch nhầy và các hạt khác, hình thành và tích tụ trên và xung quanh răng. Nếu không được điều trị, mảng bám tiến triển theo thời gian thành bệnh nha chu theo các giai đoạn sau:
+ Tinh bột và đường từ thức ăn kết hợp với vi khuẩn trong miệng tạo thành mảng bám xuất hiện trên bề mặt răng. Đánh răng 2 lần/ngày kết hợp dùng chỉ nha khoa để loại bỏ mảng bám.
+ Mảng bám không được loại bỏ sẽ cứng lại và tạo thành “cao răng”. Không thể loại bỏ cao răng bằng cách đánh răng thông thường mà cần thực hiện cạo vôi răng. Mảng bám và cao răng tồn tại trên răng lâu ngày sẽ gây viêm nướu và các tổn thương khác trên răng.
+ Khi nướu xung quanh chân răng bị viêm rất dễ gây kích ứng và sưng. Viêm nướu có thể điều trị thông qua việc vệ sinh răng miệng tốt tại nhà và đến bác sĩ nha khoa sớm để tránh tình trạng tiêu xương.
+ Nướu bị kích ứng và sưng liên tục sẽ dẫn đến bệnh nha chu. Trong trường hợp này, nướu tụt ra khỏi răng, tạo thành những túi nhỏ dễ bị nhiễm trùng. Những túi này chứa đầy mảng bám, cao răng, vi khuẩn và ngày càng sâu hơn theo thời gian. Nếu không được điều trị xương, nướu và mô nâng đỡ răng sẽ bị phá hủy dẫn đến răng lung lay phải nhổ bỏ.
Các yếu tố nguy cơ gây bệnh nha chu
Những yếu tố có khả năng tăng nguy cơ gây bệnh nha chu bao gồm:
+ Hút thuốc lá.
+ Thay đổi nội tiết tố ở phụ nữ như dậy thì, mang thai hoặc mãn kinh.
+ Mắc các bệnh làm giảm sức đề kháng của cơ thể như: bệnh bạch cầu, HIV/AIDS và điều trị ung thư.
+ Tính di truyền.
+ Bệnh tiểu đường.
+ Các loại thuốc gây khô miệng hoặc thay đổi lượng nước bọt.
Các giai đoạn bệnh nha chu
Bệnh nha chu tiến triển và trở nên rắc rối hơn theo thời gian. Bệnh bao gồm 4 giai đoạn, như sau:
+ Viêm nướu: Giai đoạn sớm nhất của bệnh nướu răng là viêm nướu. Khi viêm, nướu trở nên đỏ và sưng lên, thỉnh thoảng xuất hiện chảy máu khi chải răng hoặc dùng chỉ nha khoa. Ở giai đoạn này, xương không bị mất. Viêm nướu hoàn toàn có thể hồi phục nếu vệ sinh răng miệng đúng cách và đến nha sĩ thường xuyên để làm sạch cao răng.
Viêm nướu
+ Bệnh nha chu nhẹ: Nướu tụt ra khỏi răng làm mất bám dính quanh răng, tạo thành những khoảng trống được gọi là “túi” nha chu. Thức ăn, vi khuẩn và mảng bám bắt đầu tích tụ trong túi, dẫn đến nhiễm trùng.
+ Bệnh nha chu vừa phải: Khi bệnh nha chu lan rộng, xương nâng đỡ bị mất nhiều hơn, răng lung lay và nướu bị thoái hóa. Sau đó, vi khuẩn tiếp tục tấn công dây chằng và các mô mềm hỗ trợ răng, làm mềm và gây đau nướu ở giai đoạn này.
+ Bệnh nha chu tiến triển: Đây là giai đoạn cuối của bệnh nha chu và lúc này nhiễm trùng đã phát triển sâu xuống xương ổ quanh chóp chân răng. Điều này dẫn đến một số vấn đề như: nướu chảy mủ, răng lung lay đáng kể, đau dữ dội khi nhai và mất xương nghiêm trọng.
Phân loại bệnh nha chu
1. Viêm nướu
Viêm nướu là tiền thân của bệnh nha chu, được hình thành do các mảng bám có chứa vi khuẩn, tích tụ trên răng và gây viêm mô nướu xung quanh. Nướu xuất hiện các triệu chứng như: sưng, đỏ và có thể chảy máu. Viêm nướu điều trị tương đối dễ dàng và nếu được kiểm soát đúng lúc, sẽ ngăn được nguy cơ mắc bệnh nha chu nghiêm trọng.
2. Viêm nha chu mạn tính
Viêm nha chu mạn tính là loại bệnh nướu răng phổ biến nhất, thường xảy ra ở người trên 45 tuổi. Tình trạng này thường bắt nguồn từ việc tích tụ mảng bám do vệ sinh răng miệng không đúng cách, khiến cho nướu răng dần bị tổn thương và phá hủy xương quanh răng. Tình trạng này nếu không điều trị kịp thời sẽ dẫn đến mất răng.
3. Viêm nha chu cấp tính
Viêm nha chu cấp là đợt tiến triển bùng phát của viêm nha chu nguyên phát hoặc từ viêm nha chu mãn tính, gây đau, mất xương, mất răng nhanh chóng nếu không được chăm sóc và điều trị.
4. Bệnh nha chu như là biểu hiện của bệnh hệ thống
Viêm nha chu có liên quan đến không dưới 16 bệnh hệ thống. Những bệnh này có liên quan đến bệnh nha chu vì chúng làm giảm khả năng chống nhiễm trùng, sự bất thường trong các mô liên kết ảnh hưởng đến nướu và tăng khả năng phá hủy các mô này, tạo ra môi trường thuận lợi cho việc phát triển viêm nha chu.
5. Bệnh nha chu hoại tử
Bệnh nha chu hoại tử là tình trạng dây chằng răng và xương bị tổn thương do mất mô nướu hỗ trợ. Khi không đủ máu cung cấp, dẫn đến hoại tử và nhiễm trùng nghiêm trọng. Các biểu hiện thường gặp là đau dữ dội, chảy máu lợi và hơi thở có mùi hôi. Bệnh thường xuất hiện ở những người có hệ miễn dịch yếu như người mắc HIV/AIDS, đang điều trị ung thư, suy dinh dưỡng. Đây là tình trạng khó điều trị, vì vậy, người bệnh cần tích cực phòng ngừa loại bệnh này.
6. Áp xe nha chu
Bệnh nha chu kéo dài sẽ phá hủy dây chằng răng, gây mất xương răng và hình thành túi nha chu. Khi có mủ trong túi nha chu, sẽ dẫn đến áp xe nha chu. Các dấu hiệu của áp xe nha chu bao gồm đỏ nướu, sưng, chảy mủ và hôi miệng.
7. Viêm nha chu kết hợp với sang thương nội nha
Khi viêm nha chu kết hợp với sang thương nội nha sẽ gây ra tình trạng đau đớn và viêm nhiễm nghiêm trọng. Vi khuẩn nhờ viêm nha chu sẽ xâm nhập sâu hơn vào bên trong răng, dẫn đến viêm tủy răng(viêm tủy ngược dòng) nếu không được điều trị kịp thời và hiệu quả.
8. Những dị dạng và bệnh do phát triển hoặc do mắc phải
Vi khuẩn gây bệnh nha chu có thể xâm nhập vào máu qua mô nướu, ảnh hưởng đến các bộ phận khác trong cơ thể. Bệnh nha chu có liên quan đến bệnh hô hấp, viêm khớp dạng thấp, bệnh động mạch vành, sinh non và nhẹ cân cũng như các vấn đề về kiểm soát lượng đường trong máu ở bệnh tiểu đường.
Thường xuyên chăm sóc răng miệng định kỳ tránh trường hợp răng bị nha chu
Ngoài việc ảnh hưởng đến sức khỏe răng miệng, bệnh nha chu còn làm cho sức khỏe người bệnh yếu dần đi. Những người bị bệnh nha chu có nguy cơ mắc bệnh tim, đột quỵ và sa sút trí tuệ.
Nha chu không chỉ ảnh hưởng đến răng và nướu mà còn liên quan đến sức khỏe toàn thân nếu để tiến triển lâu dài. Việc thăm khám nha khoa định kỳ và chủ động điều trị sớm là cách tốt nhất để bảo vệ hàm răng chắc khỏe. Nếu bạn đang gặp vấn đề về nướu như sưng đỏ, chảy máu khi đánh răng, răng lung lay,… đừng chần chừ. Liên hệ ngay với Nha Khoa Trí Việt – Quận Tân Bình để được bác sĩ chuyên môn tư vấn và điều trị kịp thời, khôi phục sức khỏe răng miệng toàn diện.
------✯✯✯------
CÔNG TY TNHH 𝐍𝐇𝐀 𝐊𝐇𝐎𝐀 𝐓𝐑𝐈́ 𝐕𝐈𝐄̣̂𝐓 SMILE
CN 1: 849 Phan Văn Trị, Phường 7, Quận Gò Vấp, TP.HCM
CN 2: 559 Nguyễn Duy Trinh, P Bình Trưng Đông, Tp Thủ Đức, TP.HCM
CN 3: 358 Dương Quảng Hàm, Phường 5, Quận Gò Vấp, TP.HCM
CN 4: 455 Thống Nhất, Phường 16, Gò Vấp, TP.HCM
